معرفی فیلم مستند خانه سیاه است اثر فروغ فرخ زاد
خرید اینترنتی فیلم مستند خانه سیاه است: نسخه اصل
خانه سیاه است نام یک فیلم مستند است که فروغ فرخزاد در دهه 134۰ درباره جذام خانه بابا باغی نزدیک تبریز ساخت آن را شروع کرد. فیلم مستند خانه سیاه‌است به کارگردانی فروغ فرخزاد و تهیه کنندگی ابراهیم گلستان در پاییز ۱۳۴۱ در پی دیدار فروغ فرخزاد از آسایشگاه جذامیان بابا باغی تبریز ساخته شد.
این فیلم که به سفارش جمعیت کمک به جذامیان در استودیو فیلم گلستان ساخته شد جایزهٔ بهترین فیلم مستند همان سال را در فستیوال فیلم آلمان غربی از آن خود کرد.
این فیلم برای اولین بار در بهمن ۱۳۴۱ در کانون فیلم ایران با حضور ابراهیم گلستان و فروغ فرخزاد به نمایش درآمد.
نسخه ترمیم شده و باکیفیت این مستند در هفتاد و ششمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز به نمایش درآمد.
حضور جذامی‌ها در فیلم به عنوان طرد شدگان جامعه، به تصویر کشیدن روزمرگی و انسان گرفتار به‌طور عام از شاخص‌های مهم این فیلم به‌شمار می‌آیند. جاناتان رزنبام منتقد آمریکایی، فیلم خانه سیاه است را بزرگ‌ترین فیلم سینمای ایران نامیده‌است.
«خود فروغ گفته بود: برایم جالب بود… بیشترین چیزی که در آنجا دیدم آینه بود».
بهار سال 1341 از طرف روزنامه کیهان به ابراهیم گلستان پیشنهاد میشه که افتتاح یک بیمارستان مخصوص جزامیان در شهر مشهد یک گزارش تهیه کند ابراهیم گلستان چند نفر از اعضای استدیو خود را به مشهد فرستاده تا از وضعیت جزامی های اونجا یک گزارشی تهیه کنند در زمانی که این افراد برگشته و فیلم های آن ها را دیده به فکر یک اثر مستند افتاده است که برای ساختن این فیلم فروغ فرخزاد انتخاب می شود و کارگردان این اثر را در آسایشگاه جذامی ها در تبریز به عهده می گیرد.
جدیدترین خبرها و مطالب درباره مستند خانه سیاه است:
گزارش گاردین از تنها مستند «فروغ فرخزاد»
بخش های از مطلب سایت انتخاب:
به تازگی گزارشی نیز گاردین درباره حال و هوای این مستند با وضعیت کرونایی الان جهان منتشر کرده است: ژوبین بخرد، نویسنده، منتقد هنری، مترجم و روزنامه نگار در مقاله‌ای برای نشریه گاردین، به بررسی ارتباط حال و هوای یک فیلم مستند ایرانی با عنوان «خانه سیاه است» با این روز‌ها پرداخته است. این فیلم یک مستند شاعرانه و کلاسیک است که در سال ۱۹۶۲ درباره انزوای اجتماعی و بیماری‌ها و تأثیرات نامناسب آن بر بیماران می‌پردازد.
علی رغم این که «خانه سیاه است» تقریباً ۶۰ سال پیش فیلمبرداری شده است و روی گروه کوچکی از افراد که از یک بیماری خاص رنج می‌برند، متمرکز است، اما در عصر بیماری عالم گیر کرونا، مفهومی جدید یافته. این فیلم را می‌توان نه تنها به اوضاع فعلی ایران بلکه به موضوعات زیادی مثل انزوا و رنج کشیدن از قرنطینه، فارغ از موقعیت مکانی، تعمیم داد.
«خانه سیاه است»، در زمینه عالم گیر شدن کروناویروس معنای بیشتری به خود گرفته است. در یک مفهوم، این فیلم می‌تواند باعث شود که افراد قرنطینه شده از آنچه دارند، قدردانی کنند چرا که عالم گیری به هر حال به پایان می‌رسد اما برای بیماران قرنطینه شده در فیلم، به ویژه بیماران مبتلا به جذام پیشرفته، بیماری و انزوا از بقیه جامعه واقعیت‌های زندگی است. آن‌ها هیچ امیدی به بهبودی ندارند که مشتاقانه منتظر بمانند و روز‌های خود را با فروپاشی آهسته سپری می‌کنند. فرخزاد در بخشی از فیلم شعری از خود می‌خواند و می‌گوید: «مثل آب ریخته شده ام و مثل آنانی که از قدیم مرده‌اند و بر مژگانم سایه‌ی موت است بر مژگانم سایه‌ی موت است» (منبع: سایت انتخاب).
قرار گرفتن «خانه سیاه است» فروغ فرخزاد در فهرست بهترین آثار کارگردانان زن جهان
وبسایت سینمایی «ایندی‌وایر» به‌تازگی فهرستی از بهترین فیلم‌های کارگردانان زن تاریخ سینما منتشر کرده که نام مستند «خانه سیاه است» ساخته «فروغ فرخزاد» در میان این آثار به چشم می‌خورد.
به گزارش ایرنا، منتقدان پایگاه اینترنتی ایندی‌وایر از بین بیش از ۲۰۰ نامزد نهایی، ۱۱۱ فیلم را به عنوان بهترین فیلم‌های کارگردانان زن در تاریخ سینما انتخاب کردند.
در این فهرست، فروغ فرخزاد با خانه سیاه است (۱۹۶۳) در کنار نام‌های مطرحی چون اگنیسکا هلند، آیدا لوپینو، کاترین بیگلو، شرلی کلارک، کیمبرلی پیرس، اوا دوورنی، سوفیا کوپولو و مری هارون قرار گرفت.
یک شب در میامی (۲۰۲۰) ساخته رجینا کینگ، سرزمین خانه به دوش‌ها (۲۰۲۰) از کلویی ژائو، زنان کوچک (۲۰۱۹) از گرتا گرویگ، روانی آمریکایی (۲۰۰۰) ساخته مری هارون، انیمیشن یخ زده (۲۰۱۳) از جنیفر لی، باغ مخفی (۱۹۹۳) اگنیسکا هلند، نان‌آور (۲۰۱۷) نورا تومی، خشم (۱۹۵۰) از آیدا لوپینو، یکی باید کوتاه بیاید (۲۰۰۳) نانسی میرز، پسرها گربه نمی‌کنند (۱۹۹۹) ساخته کیمبرلی پیرس، ارتباط (۱۹۶۱) و پرتره جیسون (۱۹۶۷) از شرلی کلارک، پاریس می‌سوزد (۱۹۹۰) از جنی لوینگستون، مهلکه (۲۰۰۹) و نقطه شکست (۱۹۹۱) ساخته کاترین بیگلو و هیولا (۲۰۰۳) پتی جنکینز از دیگر شاهکارهای سینمایی هستند که به فهرست ایندی‌وایر از بهترین آثار سینماگران زن راه یافتند. (منبع: سایت ایرنا)
فربد آذسن درباره توضیح این اثر در سایت سفید نوشته که:
«مستند کوتاه «خانه سیاه است»، تنها اثر سینمایی فروغ فرخزاد، شرح‌حالی 2۰ دقیقه‌ای از ساکنین یکی از جذام‌خانه‌های آذربایجان شرقی در پاییز سال 1341 است، ولی نتیجه‌ی نهایی شبیه اقتباسی سینمایی از یکی از داستان کوتاه‌های کافکا از آب در آمده است.
در انتهای مستند نوشته شده که «این فیلم به سفارش جمعیت کمک به جذامیان در پاییز سال 1341 در سازمان فیلم گلستان ساخته شد.» از این توضیح اینطور برمی‌آید که مستندی سفارشی است که توسط یک موسسه‌ی خیریه سفارش داده شده تا مردم نسبت به گروهی رنج‌دیده آگاهی بیشتری پیدا کنند.
با این‌که هدف از ساخته شدن مستند همین بوده، اما اثر نهایی پا را فراتر از این هدف گذاشته و به تجربه‌ای هنری و میخکوب‌کننده تبدیل شده است. به‌شخصه در طول 2۰ دقیقه‌ای که مشغول تماشای آن بودم، مسخ تصاویر و تدوین آن شده بودم؛ قدرت تصاویر ذهنم را کاملاً احاطه کرده بود.
دلیل مسخ‌کننده بودن مستند تا حدی سوژه‌ی آن نیز است. جذام ذاتاً مبحثی است که پتانسیل زیادی برای تاثیرگذاری روی مخاطب دارد.
انسان‌های جذامی ظاهری زشت و گروتسک دارند و این زشتی، در عین تصادفی بودنش، شبیه خلاقیتی کارگردانی‌شده به نظر می‌رسد؛ انگار که شخصی جذامی را یک گریمور حرفه‌ای که زیر نظر یک کارگردان مطرح فیلم‌های ترسناک کار می‌کند طراحی کرده است.
معمولاً وقتی در فرهنگ عامه به جذامیان اشاره می‌شود، هدف معذب کردن خواننده است ایجاد این تصور که فرد جذامی در قعر سلسله‌مراتب اجتماعی قرار دارد، پایین‌تر از بردگان، رعیت‌ها، افراد بی‌خانمان. فرد جذامی شبیه یک زامبی متحرک به نظر می‌رسد. زشتی جذام و جذامی به قدری توی چشم است که سازندگان مستند سعی در زیباسازی یا عادی‌سازی آن ندارند و همان ثانیه‌ی اول بی‌پرده می‌گویند:
دنیا زشتی کم ندارد. زشتی‌های دنیا بیشتر بود اگر آدمی به آن‌ها دیده بسته بود. اما آدمی چاره‌ساز است. بر این پرده اکنون نقشی از زشتی، دیدی از یک درد خواهد آمد که دیده بر آن بستن دور از مروت آدمی است. این زشتی را چاره ساختن، به درمان این درد یاری گرفتن و به گرفتاران آن یاری دادن مایه‌ی ساختن این فیلم و امید سازندگان آن بوده است.»
نسخه اصلی مستند خانه سیاه است، دارای نه قطعه اضافه و یک قطعه متفاوت به همراه صحبت‌هایی درباره فیلم از چهره‌هایی همچون: بهرام بیضایی، خسرو سینایی، امیر کراری، کاوه گلستان، هوشنگ گلمکانی، داریوش مهرجویی و ناصر صفاریان می‌باشد.
به علاوه این فیلم شامل نمایش کامل نسخه اصل و نمایش کامل نسخه کوتاه شده است. این فیلم از سری فیلم‌های یک پنجره- شماره سه می‌باشد، که توسط ناصر صفاریان تهیه شده است.
برای خرید اینترنتی فیلم مستند خانه سیاه است کلیک کنید
نمایش نسخه اصلی “خانه سیاه است” اثر فروغ فرخ زاد ساخته شده در سال 1341، شامل 9 قطعه اضافه و 1 قطعه متفاوت با صدا و تصویر پالایش شده و امکان تماشای فیلم با کیفیت عالی است.
نسخه اصلی این مستند علاوه بر نسخه کوتاه تری که پیش از این دیده شده به همراه توضیحاتی درباره چگونگی ساخت و ساختار فیلم با حضور: بهرام بیضایی، خسرو سینایی، کاوه گلستان، هوشنگ گلمکانی، داریوش مهرجویی و ناصر صفاریان در قالب یک فیلم 60 دقیقه ای ارائه می شود.
به گفته آقای ناصر صفاریان: آن چه از فروش این اثر به دست آید، در اختیار موسسه‌های خیریه قرار می‌گیرد.
سلام،
یکی از نکات برجسته این مستند فاخر ، به تصویر کشیدن حضور دکتر آلفونس داوید ، پزشک نوعدوست فرانسوی( البته برای چند لحظه ) می باشد ، ایشان در زمره اولین پزشکانی بودند که به جذامیان ایران خدمت کردند.